เจ็บส้นเท้า

จากมติชน  10เม.ย.50

คอลัมน์ หมอสนาม

นพ.ธีรวัฒน์ กุลทนันทน์ และคณะ

ถามจาก คุณมลทยา ถามมาว่า

"ดิฉันอายุ 27 ปี หนัก 46 กิโลกรัม มีอาการปวดส้นเท้าขวา กดแล้วเจ็บบริเวณกลางส้นเท้าไล่เข้ามาทางด้านในของส้นฝ่าเท้า เคยเข้ารับการทำกายภาพบำบัดโดยใช้ ultrasound แล้วแต่อาการไม่ดีขึ้น คุณหมอจึงแนะนำให้ฉีดยาเข้าที่ใต้ฝ่าเท้าร่วมกับการตัดแผ่นรองส้นเท้าเพื่อกระจายการลงน้ำหนัก หลังจากฉีดยาแล้วอาการทุเลาลงแต่ยังมีอาการปวดเป็นครั้งคราว และสังเกตว่าตรงบริเวณกลางส้นเท้านูนขึ้นกว่าบริเวณข้างเคียง แต่กดไม่เจ็บ อย่างไรก็ดี หลังจากฉีดยาประมาณ 2 เดือน อาการปวดกลับมาอีก แม้ว่าจะสวมรองเท้าที่ตัดมาก็ไม่ได้ทำให้อาการปวดหายไป เพียงแต่มีอาการปวดน้อยกว่าการเดิน/ยืนด้วยเท้าเปล่า อยากขอคำแนะนำค่ะว่าควรปฏิบัติ หรือรักษาอย่างไร สามารถออกกำลังกายได้หรือไม่"

ผมขอเชิญ อจ.นพ.พิสิฏฐ์ เลิศวานิช แพทย์ประจำสาขาเวชศาสตร์การกีฬา ภาควิชาศัลยศาสตร์ออร์โธปิดิคส์และกายภาพบำบัด คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ตอบดังนี้ครับ

จากอาการที่กล่าวมานั้น น่าจะเข้ากับอาการของภาวะ พังผืดฝ่าเท้าอักเสบ (plantar fasciitis) หรือถ้าเป็นภาษาชาวบ้านอาจเรียกเป็น "รองช้ำ" โดยมีการบาดเจ็บหรือการอักเสบของที่เกาะพังผืดบริเวณส้นเท้า จะมีอาการปวดกดเจ็บบริเวณส้นเท้า มีอาการมากขึ้นขณะยืนหรือเดิน อาจสังเกตว่ามีอาการปวดมากในตอนเช้าโดยเฉพาะอย่างยิ่งก้าวแรกที่ลงจากเตียง เหตุจากตอนนอนนั้นข้อเท้าและฝ่าเท้าจะอยู่ในท่าซึ่งผ่อนคลาย แต่เมื่อก้าวเดินหลังจากตื่นนอนขึ้นมาพังผืดฝ่าเท้ามีการยืด อย่างทันทีทันใด ทำให้กระตุ้นให้มีอาการปวดขึ้น ในรายที่เป็นไม่มาก อาจมีอาการทุเลาลงหลังจากเดินไปได้สักพัก แต่ในรายที่มีอาการมากขึ้นก็อาจยังมีอาการปวดอยู่ตลอด

ภาวะนี้มีความเสี่ยงสูงขึ้นในกลุ่มคนอ้วน คนซึ่งมีกิจกรรมต้องเดินหรือวิ่งมากๆ คนซึ่งทำอาชีพต้องยืนนานๆ การมีการตึงตัวของเอ็นร้อยหวาย หรือภาวะฝ่าเท้าแบนก็จะมีโอกาสเกิดภาวะนี้ได้มากยิ่งขึ้น

การรักษาทำได้โดยรับประทานยาแก้ปวด แช่น้ำอุ่น เลือกใช้รองเท้าซึ่งมีส้นเท้าสูงเล็กน้อย เพื่อหย่อนพังผืดฝ่าเท้า ในบางรายซึ่งมีฝ่าเท้าแบนอาจเลือกใช้แผ่นรองรองเท้าเพื่อเสริมอุ้งเท้า ควรยืดเหยียดพังผืดฝ่าเท้าและเอ็นร้อยหวาย โดยในระยะซึ่งมีอาการมากช่วงเช้าอาจทำตอนที่เพิ่งตื่นนอนโดยใช้ผ้าคล้องผ่านปลายเท้าแล้วดึงให้กระดกข้อเท้าขึ้นสุด ค้างไว้ประมาณ 10-15 วินาที ทำข้างละ 10 ครั้ง แล้วจึงลงเดิน

นอกจากนี้ ควรบริหารยืดเหยียดกล้ามเนื้อน่องและเอ็นร้อยหวายซึ่งเป็นจุดที่มักมีอาการตึงร่วมด้วย สามารถทำได้โดยยืนวางเท้าเหลื่อมกันแล้วค่อยๆ โน้มตัวไปด้านหน้า ส้นเท้าไม่ยกจากพื้นจะรู้สึกตึงบริเวณเท้าหลัง ให้เอนค้างไว้ประมาณ 10 วินาที

การวิ่งควรลดปริมาณลง หลีกเลี่ยงการเปลี่ยนความเร็วหรือทิศทางทันทีทันใด สำหรับยาฉีดนั้น อาจฉีดยากลุ่มสเตียรอยด์ เพื่อลดอาการอักเสบ โดยมักจำกัดการฉีดเพียง 2-3 ครั้ง เพราะต้องการลดผลข้างเคียงเฉพาะที่ของยา ถ้าอาการยังไม่ดีขึ้น ควรปรึกษาแพทย์ เพราะอาจมีอาการปวดจากภาวะอื่นในบริเวณข้างเคียงกัน ซึ่งในบางรายอาจต้องการรับการตรวจเริ่มเติม
 

.....................................................................................................................................................................................................

 

ภาวะปวดส้นเท้าและรู้เรื่องเท้า

คลิกยางรองส้นเท้า
(Heel Cups )

ดารานักวิ่งคุณทนงศักดิ์ ศุภการ

ประสบการณ์จากพ.ต.ท.ธนา ที่ใช้ยางรองส้นเท้าต่อเนื่องมาหลายปี   พ.ต.ท.ธนา จ.สกลนคร 23ธันวาคม2554             วันนี้(23 ธ.ค.54) มีเรื่องดีๆมาเล่าให้เพื่อนๆที่ชอบออกกำลังกายด้วยการวิ่งหรือจ๊อกกิ้งฟังเผื่อจะเป็นประโยชน์กับผู้กำลังมีปัญหากับการวิ่ง  กล่าวคือ ช่วงปี 2547 ช่วงนั้นผมมาประจำที่ โรงพักแห่งหนึ่งในจว.สกลนคร ก็มีกิจกรรมช่วงเย็นเหมือนเดิมคือการวิ่งจ้อกกิ้ง           ปกติผมจะวิ่งวันละประมาณ 5 กม.จำได้ว่ามีปัญหากับการวิ่งคืออาการเจ็บบริเวณส้นเท้าและฝ่าเท้า  แรกๆก็ไม่สนใจคิดว่าเป็นชั่วคราวเดี๋ยวก็หายแต่กลับไม่เป็นเช่นนั้น  อาการกลัับมากขึ้นๆ  หลังจากวิ่งจะค่อยเจ็บขึ้นเจ็บขึ้น  มีอาการสะท้านที่ส้นเท้าและฝ่าเท้าทุกครั้งที่ก้าวเท้าเดินโดยเป็นบ่อยขึ้นๆ  จนถอดใจชักขยาดกับการออกกำลังกายกับการวิ่งผู้รู้ทั้งหลายต่างแนะนำไปต่างๆนานา บ้างให้ว่ายน้ำ บ้างให้ขึ่จักรยาน   แต่ทำไงได้เรารักการวิ่งทุกครั้งที่วิ่งเสร็จผมจะมีความสุขมากที่เหงื่อไหลรินและสารสุขทำงานเต็มที่          วันหนึ่ง พี่ๆที่เป็นนักวิ่งสมัครเล่นแนะนำให้ลองเปิดเว็ปไซท์ thairunning.com ผมได้พบกับยางรองส้นเท้า  จึงลองสั่งซื้อมาทดลองดู  ปรากฏว่าตั้งแต่เอามาใส่วิ่งอาการต่างๆที่เป็นค่อยๆหายไปจนหายไปในที่สุดใช้เวลาประมาณ4-5เดือน          ความสุขกับการวิ่งกลับมาอีกครั้งทำให้ผมกับมาลงวิ่งฮาล์ฟมาราธอนได้เหมือนเดิมขอบคุณกับคำแนะนำของพี่ๆนักวิ่งและ ยางรองส้นเท้า  ที่ช่วยผมให้มีความสุขครับ  ปัจจุบันผมขาดยางรองส้นเท้าไม่ได้ครับ   แม้จะซื้อรองเท้าดีๆแพงที่คิดว่าไม่จำเป็นที่ต้องใช้  สุดท้ายก็จำเป็นที่ต้องใช้ยางรองส้นเท้า  อีกนั้นแหล่ะของดีราคาถูกที่มีคุณค่าเกินราคาครับ         วันนี้(23ธันวาคม2554)ผมก็สั่งซื้อไปแล้ว 3 คู่และโอนเงินไปแล้วครับคุณ รุจิรา  ผมใช้ยางรองส้นเท้า  ต่อเนื่องใช้ประจำมานานหลายปีแล้วครับ

คุณพงษ์สิทธิ์ นักวิ่งชมรมวิ่ง กฟผ. นักวิ่งที่ใช้ยางรองส้นเท้าเป็นประจำทั้งซ้อมวิ่งและลงสนามจริง

ที่หมายเลขโทรศัพท์มือถือ 081-933-2027(รุจิรา)  โทร.เครือข่าย AIS

ของมีจำหน่ายอยู่ค่ะ ท่านที่สั่งสินค้าต้องการส่งสลิปโอนเงิน
และที่อยู่ส่งมาทางไลน์ได้ค่ะโทรมาขอไอดีเฉพาะท่านที่สั่งสินค้า

รายชื่อผู้สั่งซื้อ(เพียงบางส่วน)ยางรองส้นเท้า  ปี พ.ศ. 2561

ลูกค้าเก่าตัดมาเพียงบางปี

คลิกอ่านคำแนะนำเพิ่มเติม จากนักวิ่งผู้มากประสบการณ์ ลุงกฤตย์ ทองคง

Plantar Fasciitis เป็นความบาดเจ็บยอดนิยมในหมู่นักวิ่ง ฮิตจริงๆ

เข้าคำตอบเลยนะ คุณผู้ถามเข้ามาระยะหลังจากรักษาไปพักนึงแล้ว ที่สำคัญฉีดยาแล้ว (แน่นอนว่าเป็นยาที่เข้าอนุพันธ์สเตียรอยด์) ที่ข้อกำหนดให้ใช้เพียงหนึ่งเท่านั้นไม่ว่าจะได้ผลหรือไม่

แนะนำว่าห้ามฉีดอีกเป็นอันขาด ไม่ว่าจะดีขึ้นหรือไม่ ยานี้มีอันตราย การที่คุณอยู่ในสเต็ปรักษาขั้นที่ผ่านมานี้ แสดงว่าเจ็บแล้ว ไม่พักจริง คุณกลับไปใช้การออกกำลังอีกครั้งก่อนที่จะหายดี และมันก็กลับเป็นอีก ขอทำนายที่คุณไม่ชอบนักว่า ครั้งนี้นานนัก เหตุเพราะกลับเข้าใช้กล้ามเนื้อบริเวณนั้นกระชั้นชิดเกินไป

มีหลายรายที่พักเป็นปีก็ไม่หาย และเลิกวิ่งตลอดชีวิต

เตือน!!!!!

จงหยุดวิ่ง หรือหยุดออกกำลัง(ที่ใช้กล้ามเนื้อส้นเท้าและฝ่าเท้าที่กำลังเป็นปัญหา)อย่างน้อย 4 - 6 เดือน เด็ดขาด นี่อย่างน้อยนะ ถ้ายังอยากจะกลับมาวิ่งได้อีกชีวิตนี้ นานแน่นอนขนาดไหน ติดต่อแพทย์ที่ท่านอยู่ด้วย

PF นี่ไม่ใช่เรื่องใหญ่เป็นความบาดเจ็บที่แสนจะธรรมดาและหายได้ด้วยกรรมวิธีรักษาไม่ซับซ้อน แค่หยุดวิ่งพักฟื้นที่นานพอเพียงและถูกต้องก็หายแล้ว

แต่เพราะไม่หยุด คุณน่าจะล่วงมาถึงสเต็ปที่ 3 แล้ว จงหยุดเด็ดขาด การออกกำลังให้ระงับไว้ก่อน หรือเปลี่ยนเป็นอย่างอื่นที่ไม่ลงแรงบีบเค้นตรงจุดนี้ เช่นว่ายน้ำ

แต่ไม่ใช่เรื่องง่ายนัก ชีวิตประจำวันไม่เดินได้หรืออย่างไร นั่นแหละที่ลุงเป็นห่วง

คำแนะนำอย่างที่หมอธีรวัฒน์ว่าไว้นั่นดีที่สุด จงปฏิบัติตาม สิ่งที่สำคัญกว่ายา กว่าการ Treatment ใดๆคือการพัก
ตามหารายละเอียดเรื่อง PF ได้ในเรื่องแรกของหนังสือวิ่งของกฤตย์ ทองคง เล่ม 5 ครับ

11 เม.ย. 2550 13:29

..........................................................................................

รู้จักลุงกฤตย์ ทองคง ที่ปรึกษาเวปไซต์ไทยรันนิ่ง,นักเขียนอิสระที่เขียนบทความเรื่องวิ่งมากมาย และนักวิ่งแนวหน้า ได้ที่นี่

หนังสือวิ่งกับกฤตย์ ทองคง

http://www.thairunning.com/krit_runbook.htm

ที่ปรึกษาเวปไซต์ไทยรันนิ่ง

http://www.thairunning.com/grit_advisor/grit_advisor.htm

คลิกยางรองส้นเท้า

ผู้เยี่ยมชมตั้งแต่วันที่ 10เม.ย.50