ฮอร์โมนเพศชาย และ ทำไมผู้ชายถึงลงพุง

 


                                                                                                                                    โดย ... ผ.ศ.นพ.พันธ์ศักดิ์ ศุกระฤกษ์

                เป็นสิ่งจำเป็นต่อการพัฒนาเกี่ยวกับการสืบพันธุ์ รวมทั้งลักษณะอื่น ๆ ของเพศชาย….ในผู้ชายฮอร์โมนเพศจะถูกสร้างขึ้นตั้งแต่อยู่ในครรภ์มารดา และเริ่มมากขึ้นอีกครั้ง ในช่วงของวัยรุ่นจนเป็นหนุ่มเต็มที่.. จากนั้นก็จะอยู่คงที่ในช่วงวัยผู้ใหญ่จนอายุประมาณ 40-45 ปี การสร้างฮอร์โมนเพศชาย ก็จะช้าลงซึ่ง…จะส่งผลต่อการทำงานของร่างกายได้
การให้ฮอร์โมนเพศชายเสริมในผู้ชายวัยทอง…มีประโยชน์ต่อสุขภาพ…ทั้งร่างกายและจิตใจ…ไม่ว่าจะเป็นระบบกล้ามเนื้อ กระดูก ความจำ ฯลฯ ดังนั้น….การให้ฮอร์โมนเพศชายเสริม ในผู้ชายวัยทองจึงมิได้จำกัดอยู่ที่ …การรักษาภาวะเสื่อมสมารถภาพทางเพศ … ดังที่คนทั่วไปเข้าใจกัน

ทำไมเรียกว่า…."ผู้ชายวัยทอง ”?  

ผู้ชายในช่วงวัย 40-50 ปี มักอยู่ในตำแหน่งผู้บริหารทั้งในส่วนราชการ และเอกชน จะมีความมั่นคงทั้งด้านการงานและครอบครัว จึงถือว่าเป็นวัยที่ประสบความสำเร็จของชีวิต..ซึ่งเรียกว่า “วัยทอง”
จากการศึกษาของ MMSA (Massachusetts Male Aging Study) พบว่า…เมื่อย่างเข่าสู้วัย 40 ปี ระดับฮอร์โมนเพศชายจะลดลงประมาณปีละ 1% และเมื่อผู้ชายอายุ 65 ปี พบระดับฮอร์โมนเพศชาย… ต่ำกว่าในวัยหนุ่ม ถึง 25 %
การลดลงของระดับฮอร์โมนเพศชาย… ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิต… ทำให้เกิดสภาวะผิดปกติ ทั้งร่างกาย และจิตใจเป็นการบั่นทอนสุขภาพส่วนตัว ชีวิตครอบครัวรวมถึงคุณภาพการทำงาน…พบว่าอาการต่าง ๆ ตังกล่าวเกิดขึ้นในวัยทองนั่นเอง

พบการเปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง…ในชายวัยทอง?

ในชายวัยทองนั้น…ผลของการที่ลูกอัณฑะ ผลิตฮอร์โมนเพศชายลดลง…ส่งผลถึงการทำงานของอวัยวะต่าง ๆ ที่ควบคุมโดยฮอร์โมนเพศชาย
การเปลี่ยนแปลงทางร่างกาย…ที่เห็นได้ชัดเจนก็คือ….การเผาผลาญไขมันลดลง ทำให้มีไขมันส่วนที่เกิน…ชายวัยทองจึงมัก…ลงพุ่งกล้ามเนื้อลีบเล็กลง แข็งแรงน้อยลง ผมศรีษะบางขึ้น
นอกจากนี้ ยังพบว่าความรู้สึกและความต้องการทางเพศลดลง…ไม่มีอารมณ์เพศ เกิดภาวะเสื่อมสมรรถภาพทางเพศอันได้แก่…อวัยวะเพศไม่แข็งตัว หรือแข็งตัวไม่นานพอที่จะทำกิจกรรมทางเพศได้ บางรายอาจไม่ถึงจุดสุดยอด ซึ่งไปมีผลกับการดำเนินชีวิต และหน้าที่การงานด้วย
การเปลี่ยนแปลงทางจิตใจที่เกิดขึ้นในวัยนี้คือ…มีอาการซึมเศร้า ห่อเหี่ยวขาดความกระฉับกระเฉง..ไม่กระตือรือร้น นอนไม่หลับ…บางรายมีอาการเหนื่อยง่ายใจสั่น…มีเหงื่อออกตามมืออาจพบอาการร้อนวูบวาบได้ เช่นเดียวกับในสตรีวัยหมดประจำเดือน

ทำไม…ในผู้ชายวัยทองถึงลงพุง?

…ในผู้ชาย ที่มีภาวะการขาดฮอร์โมนเพศ มีผลทำให้…ขนาดของกล้ามเนื้อลดลง มีการสะสมของไขมันบริเวณลำตัวมากขึ้น…โดยเฉพาะส่วนหน้าท้อง จึงมักจะพบการลงพุง ในชายสูงอายุ…พร้อม ๆ กับ การลีบเล็กลงของกล้ามเนื้อ

ผู้ชาย…จะมีโอกาสหมดฮอร์โมนเพศเหมือนผู้หญิงวัยหมดประจำเดือนหรือไม่ ?
ผู้ชายไม่มีวันหมดฮอร์โมนเพศชายเหมือนในผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน เพียงแต่มีการลดลงของระดับฮอร์โมน…ในผู้ชายที่มีอายุตั้งแต่ 40 ปี ขึ้นไป….เนื่องจากอัณฑะ ซึ่งมีหน้าที่ผลิตฮอร์โมนเพศทำงานลดลง นอกจากนี้ ฮอร์โมนเพศชายอิสระยังถูกโปรตีนในกระแสเดือด…จับเพิ่มมากขึ้น ทำให้มีฮอร์โมนเพศที่ทำงานได้น้อยลง ผลที่ตามมาคือ … มีอาการแสดงออกเช่นเดียวกับการขาดฮอร์โมน ในสตรีวัยหมดประจำเดือน เช่น..มีอารมณ์แปรปรวน….สมาธิลดลง…มีไขมันสะสมมากขึ้น รูปร่างอ้วนขึ้น…
กล้ามเนื้อลีบเล็กลง…สูญเสียเนื้อกระดูก…มีความเสี่ยง ต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ เป็นต้น
โดยการลดลง…ของฮอร์โมนเพศชายค่อย ๆ ลดลงอย่างค่อยเป็นค่อยไป
ไม่ฮวบฮาบ เหมือนในสตรีวัยหมดประจำเดือน อาการต่าง ๆ ที่เกิด…จึงไม่ชัดเจนและรุ่นแรงเหมือนสตรีวัยหมดประจำเดือน
ดังนั้นจึงอาจกล่าวได้ว่า….ผู้ชายไม่มีโอกาส…ที่จะหมดฮอร์โมนเพศ แต่อาจประสบปัญหาภาวะ…การขาด…ฮอร์โมนเพศได้

ทำไมเรียกว่า….”ผู้ชายวัยทอง”?

พบการเปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง…ในชายวัยทอง?
พบการเปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง…ในชายวัยทอง?
ผู้ชาย…จะมีโอกาสหมดฮอร์โมนเพศเหมือนผู้หญิงวัยหมดประจำเดือนหรือไม่ ?

มีสาเหตุใดบ้าง…ที่ทำให้ระดับฮอร์โมนเพศลดลงก่อนวัยอันควร(ในชายปกติ)?

จากรายงานการวิจัยพบว่า…. เมื่อผู้ชายอายุย่างเข้า 40 ปี ….จะมีระดับฮอร์โมนเพศลดลงประมาณปีละ 1 % ปัจจุบัน พบ…ภาวะการขาดฮอร์โมนเพศชาย…ในชายที่อายุไม่มาก ทั้งนี้อาจเกิดจาก….


1.) มลภาวะในสิ่งแวดล้อม ปริมาณของสารเคมีในบรรยากาศพบว่า… เป็นตัวเร่งให้เนื้อเยื่อต่าง ๆ รวมทั้งอัณฑะ ซึ่งเป็นแหล่งผลิตฮอร์โมนเพศที่สำคัญเสื่อมก่อนวัย
2.) ความเครียด…ทำให้นอนไม่หลับ เมื่อร่างกายพักผ่อนไม่เพียงพอ จะทำให้ระบบของการทำงานของร่างกายผิดปกติไปนอกจากนี้…การนอนไม่หลับ ยังส่งผลต่อระบบควบคุมการ…สร้างฮอร์โมนเพศ ทำให้มีการสร้างฮอร์โมนเพศลดลงด้วย
3.) การทำงานหนัก โดยไม่พักผ่อน
4.) การใช้ชีวิตที่สิ้นเปลื้อง เช่น การดื่มสุรา สูบบุหรี่
5.) ภาวะทุโภชนา และขาดการออกำลังกาย


การใช้….ฮอร์โมนเพศชาย มีประโยชน์อย่างไร ?

 

ภาวะการขาดฮอร์โมนเพศชายนอกจากทำให้เกิด…ปัญหาความเสื่อมสมรรถภาพทางเพศแล้ว…ยังทำให้เกิดอาการต่าง ๆ …ทั้งร่างกายและจิตใจ เช่น ทำให้กล้ามเนื้อลีบลง…มีไขมันสะสมมากขึ้น…รูปร่างอ้วนขึ้น กำลังของกล้ามเนื้อลดลง…ความจำและสมาธิลดลง…อารมณ์แปรปรน สูญเสียเนื้อกระดูก มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจ เป็นต้น …เพียงแต่ปัญหาต่าง ๆ ไม่ได้ถูกหยิบยกมาพูดถึงเท่ากับปัญหาความเสื่อมสมรรถภาพทางเพศ การใช้ฮอร์โมนเพศชายเสริมในชายวัยทอง จึงไม่ได้จำกัดอยู่แค่การรักษา…ภาวะเสื่อมสมรรถภาพทางเพศอย่างที่คนทั่วไปเข้าใจ… แต่หมายถึงการรักษาอาการ….ที่เกิดจาก …ภาวะการขาดฮอร์โมนเพศชายและยังช่วย..เพิ่มคุณภาพชีวิตที่ดี….แก่ผู้ชายวันนี้ด้วย

ควรเลือกใช้ ฮอร์โมนเพศชายเสริม ….อย่างไร ?


ปัจจุบันฮอร์โมนเพศชายเสริม….มีหลายรูปแบบ…ซึ่งจะมีข้อดีข้อเสียแตกต่างกันออกไป…..
-ชนิดรับประทาน มีทั้ง…ชนิดที่เป็นพิษต่อตับ (เช่น ..เมทิลเทสโทสเตอโรน และ… ฟูลอ็อกซี่เมสเทอโรน) ..และชนิดที่..ปลอดภัยไม่เป็นพิษต่อตับ ..(ได้แก่ เทสโทสเตอโรน อันเดคาโนเอท) ซึ่งชนิดนี้… สามารถปรับขนาดได้ตามความต้องการของร่างกาย
-ชนิดฉีด ไม่ค่อยนิยมใช้ ดังนั้นการเลือกใช้ ฮอร์โมนเพศชายเสริม..จึงควรพิจารณาถึงความเหมาะสมของรูปแบบยาต่อผู้ใช้…. อาการข้างเคียง รวมถึงความปลอดภัยในการใช้ ทั้งระยะสั้น และระยะยาวด้วย… ควรได้รับการตรวจว่า ไม่เป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก…ซึ่งเป็นข้อห้ามของการใช้ฮอร์โมนเพศชายเสริมเสียก่อน


มีวิธีเตรียมตัวอย่างไร ?…ก่อนให้ฮอร์โมนเพศชายเสริม ?

การเตรียมตัวก่อนได้รับ….ฮอร์โมนเพศชายเสริม มีความสำคัญช่วยให้ผู้ใช้…ได้ประโยชน์สูงสุด…และความปลอดภัยสูงสุด แม้ว่าจะไม่มีรายงานใด ๆ บ่งบอกว่า ฮอร์โมนเพศชายเสริมทำให้ต่อมลูกหมากโต..หรือเป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก แต่ถ้ามีประวัติเป็นอยู่… ก่อนได้รับฮอร์โมนเพศชายเสริมแล้ว เมื่อได้รับฮอร์โมนจะทำให้โรคลุกลามมากขึ้น
ก่อนได้รับ…ฮอร์โมนเพศชายเสริม นอกจากต้องตรวจร่างกายทั่วไป ว่าเป็นปกติแล้ว ควรทำการตรวจ ทางทวารหนักดูขนาดของต่อมลูกหมาก …ว่าโตผิดปกติหรือไม่ และเจาะเลือดดูค่า PSA (หรือ Prostate Specific Antigen) โดยจะต้องมีค่า….ต่ำกว่า 4 นาโนกรัม….ต่อมิลลิลิตร ( PSA < 4 ng/ml)… จึงสามารถรับฮอร์โมนเพศชายเสริมได้ อย่างปลอดภัยควรตรวจหาค่า PSA เป็นประจำทุกปี… ถ้ามีการเปลี่ยนแปลงเพิ่มระดับมากกว่า 4 นาโนกรัม ต่อมิลลิลิตร ควรหยุดฮอร์โมนเสริม ซึ่งจะไม่ทำให้เกิดอันตรายแต่อย่างใด
อย่างไรก็ตาม การตรวจการทำงานของตับมีความจำเป็นไม่มากนัก ถ้าเลือกใช้ฮอร์โมนเพศเสริมชนิดที่ไม่เป็นพิษต่อตับอาจตรวจค่า PSA เพื่อเก็บไว้เป็นข้อมูลเบื้อง-ตนเท่านั้น

การใช้ฮอร์โมนเพศชายเสริม…ทำให้เกิดมะเร็งต่อมลูกหมากได้หรือไม่ และจะตรวจหาความผิดปกติของต่อมลูกหมาก….ได้อย่างไร ?

ฮอร์โมนเพศชายเสริมไม่ได้เป็นสาเหตุของการเกิด… มะเร็งต่อมลูกหมาก..แต่การเป็นมะเร็งต่อมลูกหมากอยู่ก่อน เป็นข้อห้ามใช้โดยเด็ดขาด …. สำหรับการใช้ฮอร์โมนเพศเสริม เพราะจะทำให้มะเร็งลุกลามมากขึ้น
แพทย์จะตรวจขนาดและรูปร่างของ…ต่อมลูกหมากโดยการใช้นิ้ว หรืออัลตราซาวด์…ตรวจผ่านทวารหนัก ร่วมกับการซักถามอาการที่เกิดขึ้น ในขณะเดียวกัน แพทย์อาจตรวจดูระดับของ PSA (Prostate Specific Antigen) ในเลือดควบคู่ ไปด้วยเพื่อดูว่า… มีโอกาสของการเกิดมะเร็งต่อมลูกหมาก หรือไม่… ค่าของ PSA ควรจะอยู่ในเกณฑ์ปกติมาตรฐาน จึงสามารถได้รับ ฮอร์โมนเพศชายเสริม …โดยปลอดภัย

ผู้ที่เป็นโรคหัวใจ สามารถใช้….ฮอร์โมนเพศชายเสริม หรือไม่ ?


ผู้ที่เป็นโรคหัวใจสามารถใช้….ฮอร์โมนเพศชายเสริมได้…โดยไม่มีปัญหา… แต่อย่างใด….แต่ควรได้รับการปรึกษาแพทย์ก่อน เพื่อปรับขนาดของ…ฮอร์โมนเพศชายเสริม ….ให้เหมาะสม จากรายงานการศึกษาวิจัย…. ที่ทำในประเทศจีน ได้ผลในระยะแรกว่า….ผู้ป่วย ที่เป็นโรคหัวใจขาดเลือดไปเลี้ยงนั้นเมื่อได้รับ …ฮอร์โมนเพศชายเทสโทสเตอโรน อันเดคาโนเอท ชนิดรับประทานพบอาการต่าง ๆ …ดีขึ้น เป็นผลให้…คุณภาพชีวิตดีขึ้นด้วย

มีวิธีสังเกต หรือตรวจอย่างไรว่า ? เข้าสู่ภาวะขาดฮอร์โมนเพศชายหรือยัง ?


สามารถใช้…แบบทดสอบข้างล่างนี้ ทำการทดสอบด้วยตนเอง

ก็จะเป็นแนวทางให้คุณทราบว่า…เข้าสู่ภาวะขาดฮอร์โมนเพศชายหรือยัง

 โดยขีดเครื่องหมาย ถูก หน้าคำว่า….ใช่ หรือ…..ไม่ใช่ เท่านั้น

 

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

1. คุณมีความต้องการทางเพศลดลง                                                          [] ใช่                     [] ไม่ใช่
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2. คุณเคยรู้สึกเหนื่อยง่าย ไม่มีเรี่ยวแรง
เหมือนร่างกายขาดพลังงาน                                                                      [] ใช่                      [] ไม่ใช่
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
3. คุณเคยรู้สึกว่า ความแข็งแรงและความ
มีพละกำลังลดลงไป                                                                                  [] ใช่                      [] ไม่ใช่
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
4. คุณรู้สึกว่าคุณเตี้ยลงหรือไม่(ภาวะกระดูกเสื่อม)                                       [] ใช่                     [] ไม่ใช่
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
5. คุณรู้สึกว่าความสุขในชีวิตลดน้อยลงหรือ
รู้สึกว่าถอยห่างออกไป                                                                               [] ใช่                      [] ไม่ใช่
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 6. คุณเคยรู้สึกซึมเศร้า เหงาหงอยอยากอยู่คนเดียว                                    [] ใช่                     [] ไม่ใช่
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
7. คุณเคยมีความรู้สึกว่า ช่วงเวลา ปฏิบัติกิจกรรมทางเพศ
อวัยวะเพศแข็งแรงน้อยไป                                                                        []ใช่                       [] ไม่ใช่

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
8. คุณนอนหลับง่าย คล้ายคนหมดแรง                                                       [] ใช่                       [] ไม่ใช่

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
9. คุณเคยรู้สึกว่า ความสามารถในการเล่นกีฬาน้อยลง                               [] ใช่                       [] ไม่ใช่
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
10. คุณรู้สึกว่า ประสิทธิภาพในการทำงานลดลง                                        [] ใช่                        [] ไม่ใช่

 ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 

การประเมินผล ถ้าคุณตอบว่าใช่ ในข้อที่ 1 หรือ ข้อ 7 หรือข้ออื่น ๆ รวม 3 ข้อ
แสดงว่า….คุณอาจอยู่ใน ภาวะฮอร์โมนเพศชายลดลง


              เพื่อความมั่นใจในผลการทดสอบควรปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจเลือดดูระดับของฮอร์โมนเพศชายว่าลดต่ำลงมากน้อยเพียงใด ทั้งนี้คุณอาจจะต้องได้รับ ฮอร์โมนเพศชายเสริม เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดี……ในช่วงวัยทองของคุณเอง