ปัญหาข้อเข่า+ข้อสะโพก
คำถามจาก **คุณภว สัจกุล** ถามมาว่า
"ผมอายุ 20 ปี แต่มีปัญหาเรื่องหัวเข่า และข้อที่ด้านข้างสะโพกนะครับ
เมื่อก่อนเล่นกีฬาบาสเกตบอลเยอะในช่วงเรียนมัธยมตอนปลาย ปัญหาคือ
เวลาผมนั่งแบบพับขาเข้ามา หรือนั่งคุกเข่า ขัดสมาธิ
สักพักจะเกิดอาการปวดเมื่อยที่หัวเข่า เมื่อเหยียดขาจนสุดจะเกิดเสียง แก๊กๆ
ที่ข้อตลอด เป็นอยู่ตลอดเวลาเลยครับ
บางครั้งเวลาปั่นจักรยานหากต้องปั่นขึ้นเนินก็จะเกิดอาการปวดได้ง่าย
"และอีกอย่างหนึ่งคือ บริเวณข้อกระดูกด้านข้างสะโพกครับ
ผมเคยสังเกตเวลานอนตะแคงอยู่บนเตียง หากผมขยับขาในบางทิศทาง
ข้อต่อด้านข้างสะโพกที่อยู่บนสุดของต้นขาผมจะขยับเหมือนไม่ค่อยอยู่กะล็อคของมันนะครับ
ที่บริเวณนี้มีครั้งหนึ่งตอนผมออกกำลังกายโดยการวิ่งอย่างหนัก
จะเกิดอาการปวดที่บริเวณนี้จนทำให้ลงน้ำหนักที่ขาไม่ได้เลย
รวมทั้งเดินแทบไม่ได้เพราะจะไปปวดตรงจุดนี้มาก แต่ไม่มีอาการบวมช้ำแต่อย่างใดเลย
อาการนี้ผมไม่ได้เป็นทุกครั้งนะครับ
ผมเคยเป็นแค่ครั้งสองครั้งหลังจากวิ่งมาเท่านั้น
(เมื่อก่อนผมเคยพลัดตกจากราวโหนสมัยเด็กนะครับ ตอนนั้นเอาก้นกบลง
จนจุกหายใจไม่ออกไปพักหนึ่ง) จากปัญหาเหล่านี้จึงอยากเรียนถามคุณหมอว่า
จะเป็นอันตรายหรือไม่ครับ ผมควรจะรักษาตัวอย่างไร และสุดท้ายคือ
ผมจะสามารถออกกำลังกายด้วยวิธีใดได้บ้างและควรหลีกเลี่ยงอะไรครับ"
ผมขอเชิญ **อ.นพ.ชนินทร์ ล่ำซำ** แพทย์ประจำสาขาเวชศาสตร์การกีฬา
ภาควิชาศัลยศาสตร์ออร์โธปิดิคส์และกายภาพบำบัด คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
ตอบดังนี้ครับ
จากคำถาม 2 ข้อ เกี่ยวกับอาการปวดบริเวณ **ข้อเข่า** และทางด้าน **ข้างสะโพก**
จากข้อมูลที่เขียนเล่ามา ผมไม่คิดว่าเป็นอันตรายร้ายแรง
แต่ก็ควรจะไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยให้แน่ชัดอีกครั้ง และผมขอแยกตอบเป็น 2 กรณี
ในปัญหา **ข้อเข่า** นั้น
น่าจะเป็นเนื่องจากกระดูกอ่อนผิวข้อในข้อเข่าได้รับบาดเจ็บ ซึ่งอาจเกิดขึ้นได้
ในลักษณะเป็นไม่มากนัก แต่สะสมนานวันมากขึ้นทีละน้อย
กิจกรรมซึ่งมีการงอพับข้อเข่ามากจะทำให้มีแรงกดที่กระดูกอ่อนผิวข้อปริมาณมากควรหลีกเลี่ยงเช่น
การนั่งยองๆ การนั่งพับเพียบ ขัดสมาธิ ซึ่งจะทำให้มีอาการเจ็บปวดได้มากขึ้น
การออกกำลังกายสร้างกำลังความแข็งแรงกล้ามเนื้อต้นขา
จะช่วยให้การทำงานของข้อและอาการปวดดีขึ้น
รวมทั้งควรระวังไม่ให้น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น ถ้าอ้วนอยู่ควรลดน้ำหนักตัวลงประมาณ 3
กก.
ส่วนในกรณีอาการปวดด้านข้างข้อสะโพกนั้น
น่าจะเกิดจากปัญหาความตึงตัวของพังผืดด้านข้างต้นขา
และการอักเสบของถุงน้ำบริเวณนั้น การเหยียดยืดโดยรอบข้อสะโพก
และการบริหารกล้ามเนื้อข้อสะโพกให้แข็งแรงจะช่วยให้อาการดีขึ้น
หวังว่าคงพอเข้าใจนะครับ
ถ้ามีข้อสงสัยหรือคำถามประการใดเกี่ยวกับการออกกำลังกายหรือเล่นกีฬา
กรุณาส่งไปที่สาขาเวชศาสตร์การกีฬา ภาควิชาศัลยศาสตร์ออร์โธปิดิคส์ฯ
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล หรือ E-mail address
sisportsmed@hotmail.com สวัสดีครับ
คอลัมน์ หมอสนาม
นพ.ธีรวัฒน์ กุลทนันทน์ และคณะ